پاک شدن نمره منفی گواهینامه موتورسیکلت

چه زمانی نمره منفی گواهینامه پاک می‌شود؟

بر اساس آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی (به‌روزرسانی‌شده تا سال ۱۴۰۴)، نمرات منفی گواهینامه را می‌توان در شرایط زیر به‌طور کامل پاک کرد:

1. عدم ارتکاب تخلف به مدت ۶ ماه: اگر راننده از زمان آخرین تخلف دارای نمره منفی، به مدت شش ماه هیچ تخلف جدیدی که منجر به ثبت امتیاز منفی شود مرتکب نشود، تمام نمرات منفی او به‌صورت خودکار از پرونده‌اش حذف خواهد شد.
2. پایان دوره محرومیت و توقیف گواهینامه: در صورتی که به دلیل رسیدن نمرات منفی به سقف تعیین‌شده، گواهینامه موتور ضبط شده و رانندگی فرد برای مدتی ممنوع شود (مثلاً ۳ یا ۶ ماه)، پس از سپری ‌شدن کامل دوره محرومیت و پرداخت جریمه‌ها، نمرات منفی به صفر بازمی‌گردد.
3. شرکت در کلاس‌های آموزش بازآموزی: در برخی موارد، پلیس راهور به رانندگان متخلف این فرصت را می‌دهد که با گذراندن دوره‌های آموزشی، بخشی از امتیاز منفی خود را پیش از پایان مهلت ۶ ماه پاک کنند. پس از اتمام موفقیت‌آمیز این دوره‌ها و دریافت گواهی، بسته به نظر کمیسیون مربوطه تا ۵ امتیاز منفی از مجموع نمرات منفی فرد کسر می‌شود.

مراحل و روش‌های قانونی پاک شدن نمره منفی

پاک شدن نمرات منفی گواهینامه فرآیندی است که زیر نظر پلیس راهنمایی و رانندگی انجام می‌شود. اگر به‌عنوان یک موتورسوار نمره منفی گرفته‌اید، نگران نباشید؛ بسته به میزان تخلف و سابقه‌ شما، راهکارهایی برای کاهش امتیاز گواهینامه یا حذف نمرات منفی وجود دارد. در ادامه، به‌صورت گام‌به‌گام با روش‌های استعلام و حذف امتیازات منفی آشنا خواهید شد.

قدم اول؛ بررسی وضعیت از سامانه راهور

نخست باید از وضعیت نمره منفی فعلی گواهینامه خود مطلع شوید. این کار را از چند روش می‌توانید انجام دهید:

1. بهترین کار این است که وارد سایت rahvar120.ir شوید و به بخش «استعلام نمرات منفی» بروید. سپس می‌توانید با وارد کردن شماره ۱۱ رقمی گواهینامه و کد ملی، میزان نمره منفی ثبت‌شده و سابقه تخلفات خود را مشاهده کنید.

1. روش دیگر این است که کد ملی خود را به سرشماره ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰ ارسال کنید و منتظر باشید تا پیامک حاوی وضعیت گواهینامه برای شما ارسال شود.

قدم دوم؛ طی کردن دوره بدون تخلف یا شرکت در بازآموزی

پس از اطلاع از امتیازات منفی، مهم‌ترین کاری که باید انجام دهید، موتورسواری قانون‌مند و بدون تخلف است. شما باید حداقل ۶ ماه هیچ تخلف حادثه‌ساز یا دارای نمره منفی مرتکب نشوید تا سامانه به‌طور خودکار امتیازات منفی شما را پاک کند. توجه کنید که هرگونه تخلف پرخطر در این بازه باعث می‌شود این دوره شش‌ماهه دوباره از ابتدا محاسبه شود.

راه دیگر این است که در دوره‌های آموزشی بازآموزی شرکت کنید. برای این کار کافی است به واحد آموزش ترافیک استان خود مراجعه کنید. طبق مقررات، شرکت در این دوره‌ها می‌تواند منجر به بخشودگی بخشی از نمره‌های منفی، پیش از پایان دوره شش‌ماهه شود.

قدم سوم؛ ثبت و تأیید حذف توسط پلیس راهور

پس از آن، دستور پاک شدن نمره‌های منفی در سامانه راهور به‌صورت سیستمی اعمال می‌شود. معمولاً نیازی به مراجعه حضوری نیست و امتیازات منفی به صفر می‌رسند. با این حال، اگر احساس می‌کنید علی‌رغم رعایت شرایط، امتیازات از سابقه شما حذف نشده‌اند، می‌توانید با مراجعه به دفاتر پلیس +۱۰ و ارائه مدارک لازم، درخواست اصلاح سابقه گواهینامه خود را ثبت کنید تا روند حذف امتیازات به‌صورت دستی انجام شود.

جدول سقف نمرات منفی و دوره‌های محرومیت

طبق آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی سال ۱۴۰۴، سقف نمرات منفی و میزان محرومیت مربوط به گواهینامه موتور سیکلت به شرح زیر است:

تخلفاتی که بیشترین نمره منفی دارند

برخلاف تصور عمومی، همه تخلفات رانندگی با موتور سیکلت نمره منفی یکسانی ندارند. قانون‌گذار با توجه به میزان خطر آفرینی هر تخلف، امتیاز منفی متفاوتی برای آن‌ها در نظر گرفته است. تخلفاتی که بیشترین نمره منفی را دارند، عبارت‌اند از:

• عبور از چراغ قرمز: یکی از خطرناک‌ترین تخلفات شهری که معمولاً ۵ امتیاز منفی برای موتورسوار به همراه دارد. این تخلف احتمال بروز تصادف‌های شدید را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد و به همین دلیل امتیاز منفی بالایی دارد.
• تجاوز به مسیر مخالف یا سبقت غیرمجاز خطرناک: از اصلی‌ترین عوامل تصادفات مرگبار در جاده‌ها محسوب می‌شود. بسته به شرایط، این تخلف ۴ تا ۵ امتیاز منفی در پی دارد.
• حمل مسافر با موتور سیکلت در بزرگراه یا آزادراه: طبق قانون، تردد موتور سیکلت همراه با ترک‌نشین در آزادراه‌ها ممنوع است. در صورت ارتکاب این تخلف، معمولاً ۳ امتیاز منفی برای راننده ثبت می‌شود.
• انجام حرکات نمایشی یا ویراژ دادن: مانورهای خطرناک مانند تک‌چرخ زدن یا حرکت مارپیچ، جان موتورسوار و دیگران را به‌طور جدی به خطر می‌اندازد. به همین دلیل، برای این تخلف امتیاز منفی سنگین (حدود ۸ نمره منفی) در نظر گرفته شده است.
• رانندگی بدون کلاه ایمنی: اگرچه این تخلف در مقایسه با موارد بالا کم‌خطرتر تلقی می‌شود، اما همچنان دارای نمره منفی است. برای نداشتن کلاه ایمنی معمولاً ۲ امتیاز منفی ثبت می‌شود.

اگر فکر می‌کنید نمره منفی به اشتباه برای شما ثبت شده است، می‌توانید با در دست داشتن مدارک لازم به واحدهای اجرائیات راهور یا دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و فرم درخواست اعتراض و حذف نمره منفی را تکمیل کنید.

مدارک مورد نیاز برای ثبت اعتراض عبارت‌اند از:

• اصل گواهینامه رانندگی
• کارت موتور سیکلت یا خودرو
• مدارک شناسایی (کارت ملی یا شناسنامه)

مستندات اثبات ادعا؛ مانند تصاویر دوربین‌های نظارتی، مدارک عدم حضور در محل تخلف، گزارش سرقت وسیله نقلیه در زمان ثبت تخلف یا سایر اسناد معتبر

پس از ثبت درخواست، پرونده اعتراض توسط کارشناسان پلیس راهور بررسی می‌شود و در صورتی که مدارک ارائه‌شده موجه و قابل تأیید تشخیص داده شود، نمره منفی ثبت‌شده به‌صورت دستی اصلاح یا از سابقه گواهینامه حذف خواهد شد.

نکات تکمیلی و توصیه‌های پلیس راهور

• فراموش نکنید که هر زمان امتیازات منفی شما صفر شد، در صورت ارتکاب تخلفات جدید، دوباره نمره منفی در گواهینامه شما درج می‌شود.
• نمرات منفی کاملاً به شخص راننده و شماره گواهینامه او تعلق دارد و نه به وسیله نقلیه.
• در صورت تعویض یا تمدید گواهینامه، امتیازات منفی قبلی به مدرک جدید منتقل نمی‌شود. همچنین اگر فردی پس از ابطال گواهینامه، دوباره برای صدور گواهینامه جدید اقدام کند، سابقه منفی قبلی لحاظ نخواهد شد.
• امتیازات منفی صرفاً در سامانه پلیس راهور ثبت و نگهداری می‌شوند و ارتباطی با گواهی عدم سوء پیشینه یا سوابق کیفری فرد ندارند.
• امتیازات منفی در مدارک بیمه‌ای موتورسواران (مانند بیمه‌نامه شخص ثالث) نیز درج نمی‌شوند؛ هرچند سابقه تخلفات می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر میزان حق بیمه تأثیرگذار باشد.

جمع‌بندی

پاک شدن نمرات منفی گواهینامه موتور سیکلت در وهله اول نیازمند گذر زمان و رعایت قوانین است. در واقع موتورسواران متخلف باید به این درک برسند که پاک شدن امتیازات منفی نیازمند اصلاح سبک موتورسواری و رعایت قوانین است. خوشبختانه قوانین به‌گونه‌ای تدوین شده‌اند که با چند ماه رانندگی ایمن و بدون تخلف، تمامی نمرات منفی به‌طور خودکار بخشیده می‌شوند و فرد دوباره صاحب گواهینامه‌ای با سابقه پاک خواهد شد؛ بنابراین بهترین راه مقابله با تبعات نمره منفی، پیشگیری از دریافت آن از ابتدا و احترام به مقررات راهنمایی ‌و رانندگی است. به این صورت هم از خطرات جاده‌ای دور می‌مانید و هم امتیاز منفی نمی‌گیرید.

سؤالات متداول

۱. نمره منفی گواهینامه موتور سیکلت دقیقاً برای چه تخلفاتی ثبت می‌شود؟

نمره منفی شامل تخلفات پرخطر مانند عبور از چراغ قرمز، سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، حرکت مارپیچ و عدم استفاده از کلاه ایمنی می‌شود.

۲. آیا می‌توان نمره منفی را سریع‌تر از ۶ ماه پاک کرد؟

بله در برخی مراکز راهور امکان شرکت در کلاس بازآموزی وجود دارد که پس از گذراندن آن تا سقف ۱۰ نمره منفی قابل حذف خواهد بود.

۳. آیا نمره منفی بعد از صدور گواهینامه جدید هم باقی می‌ماند؟

در صورتی که گواهینامه باطل شده باشد و راننده پس از طی دوره، گواهینامه جدید دریافت کند، نمرات منفی پیشین پاک شده و سابقه موتورسواری وی از صفر شروع خواهد شد.

۴. از کجا بفهمم چه مقدار نمره منفی داریم؟

با مراجعه به سایت راهور ۱۲۰ به نشانی rahvar120.ir می‌توانید وضعیت نمره منفی خود را بررسی کنید.

۵. اگر به ثبت نمره منفی اعتراض داشته باشیم، باید چه کار کنیم؟

می‌توانید به واحد اجرائیات پلیس راهور مراجعه کرده و با ارائه مستندات (مانند فیلم دوربین یا زمان وقوع تخلف)، درخواست اصلاح یا حذف  امتیاز رانندگی دهید.