تمدید گواهینامه موتورسیکلت
داشتن گواهینامه موتور سیکلت مجوز تردد شما در معابر عمومی است و البته یک مزیت دیگر هم دارد: این مدرک هنگام بروز تصادف، استعلام بیمه، فروش موتور یا حتی دریافت خدمات قانونی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
بااینحال، ممکن است تمدید گواهینامه در نگاه اول پیچیده به نظر برسد؛ اما اگر بهموقع انجام نشود، ممکن است باعث جریمه، دردسرهای بیمهای یا حتی عدم امکان تعویض پلاک و توقیف موتور شود. پس بهتر است قبل از انقضای آن برای تمدید اقدام کنید.
در این راهنما بهصورت کامل و مرحله به مرحله توضیح خواهیم داد که برای تمدید گواهینامه موتور سیکلت در سال ۱۴۰۴ باید چه کارهایی انجام دهید، چه مدارکی باید آماده کنید، به کجا مراجعه کنید و چه هزینههایی باید بپردازید.
به جمع مشتری ثابتهای دکتر موتوری اضافه شو و اولین کد تخفیفت رو دریافت کن. این کد تخفیف تاریخ انقضا نداره، ممکنه یه روزی به کارت بیاد.
چه زمانی باید برای تمدید گواهینامه اقدام کنیم؟
در شرایط زیر باید نسبت به تمدید یا در مواردی تعویض گواهینامه موتور سیکلت خود اقدام کنید:
پایان اعتبار دهساله گواهینامه: پس از ۱۰ سال از تاریخ صدور، گواهینامه منقضی میشود و نیاز به تمدید دارد؛ بنابراین بهتر است حدود یک ماه پیش از تاریخ انقضا برای تمدید اقدام کنید تا وقفهای در اعتبار آن ایجاد نشود.
آسیب یا ناخوانا شدن کارت گواهینامه: چنانچه کارت گواهینامه به دلیل مخدوش شدن، شکستگی یا پاکشدن مهرها و مندرجات خوانا نباشد، باید آن را تعویض کنید. گواهینامهای که اطلاعات اصلی روی آن واضح نباشد، از نظر قانونی معتبر تلقی نمیشود.
تغییر اطلاعات هویتی یا گروه خونی: در صورت هرگونه تغییر در مشخصات هویتی (مانند نام یا نام خانوادگی) که روی گواهینامه درج شده، یا اگر گروه خونی مندرج اشتباه بوده و اکنون قصد اصلاح آن را دارید، لازم است گواهینامه جدید با اطلاعات صحیح صادر شود.
گمشدن یا سرقت گواهینامه: اگر گواهینامه شما مفقود شده یا به سرقت رفته است، باید برای صدور گواهینامه المثنی اقدام کنید. در این حالت ابتدا از طریق دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس+۱۰) استعلام گرفته میشود و در صورت نداشتن سابقه میتوانید به اداره راهنمایی و رانندگی مراجعه کنید و برگه تأییدیه (استعلام عدم کشف) را دریافت کنید. سپس میتوانید با در دست داشتن برگه استعلام، مراحل درخواست المثنی را طی کنید.
مدارک لازم برای تمدید گواهینامه موتورسیکلت
برای تمدید یا تعویض گواهینامه موتورسیکلت، باید پیش از مراجعه به دفتر پلیس+۱۰، مدارک زیر را آماده کنید:
- مدارک شناسایی: اصل و کپی کارت ملی هوشمند (پشت و رو) به همراه اصل و کپی تمامی صفحات شناسنامه. اگر شناسنامه شما توضیحات دارد، ارائه کپی صفحه توضیحات با مهر ثبتاحوال نیز الزامی است. در شناسنامههای جدید، کپی صفحه محل صدور نیز لازم است.
- کارت گواهینامه فعلی: یکی دیگر از مدارک تمدید، گواهینامه موتور سیکلت یا گزارش مفقودی یا برگه استعلام نیروی انتظامی (ناجا) است که از پلیس دریافت کردهاید.
- مدرک وضعیت نظاموظیفه (برای آقایان): اصل و کپی کارت پایان خدمت سربازی یا مدرک معافیت دائم. در صورتی که مشمول خدمت و در حال تحصیل هستید، گواهی اشتغال به تحصیل معتبر ارائه کنید. طبق مقررات، ارائه مدرک نظاموظیفه جهت انجام امور مربوط به گواهینامه برای متقاضیان مرد الزامی است.
- آدرس و کد پستی: نشانی کامل محل سکونت به همراه کد پستی ۱۰رقمی آن. این نشانی برای ارسال گواهینامه جدید از طریق پست مورد نیاز است.
- عکس پرسنلی بیومتریک: نیازی به همراه داشتن عکس کاغذی نیست؛ در دفتر پلیس+۱۰ از شما عکس بیومتریک گرفته میشود. دفاتر پلیس+۱۰ مجهز به دوربین و سیستم ثبت اثرانگشت هستند و تصویر دیجیتال شما را برای درج در گواهینامه ثبت میکنند.
- مدرک گروه خونی: اگر گروه خونی شما تاکنون در سیستم ثبت نشده یا در گواهینامه قبلی درج نشده است، باید یک مدرک معتبر که نشاندهنده گروه خونی شما باشد ارائه کنید. این مدرک میتواند کارت پایان خدمت، نتیجه آزمایش خون از آزمایشگاه یا فرم خود اظهاری گروه خونی باشد. توجه کنید که در صورت ارائه فرم خود اظهاری گروه خونی، مسئولیت عواقب بعدی بر عهده شخص شما خواهد بود.
مراحل سهگانه تمدید گواهینامه موتور سیکلت در دفاتر پلیس+۱۰
فرآیند تمدید گواهینامه موتور سیکلت بهطورکلی شامل سه مرحله اصلی میشود که در ادامه این مراحل را گامبهگام شرح میدهیم:
قدم اول؛ ثبت درخواست و ارائه مدارک
ابتدا به یکی از دفاتر پلیس+۱۰ محل زندگی خود مراجعه کنید و به باجه مربوط به گواهینامه بروید. پس از آن، فرم درخواست تمدید گواهینامه را دریافت و تکمیل کنید و در نهایت به همراه مدارک یادشده به متصدی دفتر تحویل دهید. متصدی پس از تطبیق مدارک و احراز هویت از طریق کارت ملی و ثبت اثرانگشت، اطلاعات شما را در سامانه ثبت میکند.
سپس یک برگ معرفینامه برای معاینه پزشکی (بیناییسنجی) در اختیار شما قرار خواهد داد. دقت کنید که حضور شخص متقاضی جهت اخذ اثرانگشت و امضا در دفتر پلیس+۱۰ الزامی است.
قدم دوم؛ معاینه پزشکی و تأیید سلامت
در مرحله دوم باید معاینه چشم و سنجش سلامت جسمانی را انجام دهید. با معرفینامهای که از دفتر دریافت کردهاید، به یکی از پزشکان معتمد ناجا (نیروی انتظامی) مراجعه کنید. پزشک وضعیت بینایی شما و سلامت عمومی (مانند شرایط حرکتی دست و پا و احتمالاً فشار خون) را میسنجد تا مطمئن شود از نظر جسمی مشکلی برای رانندگی با موتور سیکلت ندارید. اگر مشکلی نباشد، پزشک برگه معاینه را مهر و تأیید میکند. ناگفته نماند که اخیراً تأییدیه پزشک بهصورت سیستمی برای دفاتر ارسال میشود.
نکته: افراد بالای ۷۰ سال یا متقاضیانی که دچار نقص عضو بوده یا شرایط جسمانی خاصی دارند، باید علاوه بر مراجعه به پزشک معتمد، تأییدیه کاردان فنی راهنمایی و رانندگی را نیز دریافت کنند. همچنین اگر فردی پس از دریافت گواهینامه دچار معلولیت یا مشکل جسمی شده باشد، لازم است صلاحیت وی برای رانندگی توسط افسران آزمونگر (کاردان فنی) بررسی و تأیید شود.
قدم سوم؛ پرداخت هزینهها و صدور رسید موقت
پس از مراجعه به پزشک، باید دوباره به دفتر پلیس+۱۰ بازگردید و مراحل پایانی را تکمیل کنید. در این مرحله هزینههای مربوطه را پرداخت میکنید و درخواست شما نهایی میشود. پرداخت هزینهها معمولاً از طریق دستگاه کارتخوان در همان دفتر انجام میشود. این هزینهها شامل هزینه صدور کارت گواهینامه جدید، خدمات اداری و پستی میشود.
پس از پرداخت و نهایی شدن پرونده، متصدی به شما یک رسید موقت گواهینامه میدهد. این رسید حاوی مشخصات شما و تأیید تمدید گواهینامه است و تا زمان دریافت کارت گواهینامه جدید، جانشین گواهینامه شما خواهد بود.
معمولاً حدود یک تا دو هفته پس از تکمیل مراحل، گواهینامه جدید شما چاپ و توسط اداره پست به آدرس شما ارسال خواهد شد. در این مدت، رسید موقت حکم گواهینامه را برای شما دارد و موتورسواری با آن بلامانع است.
هزینههای تمدید گواهینامه موتور سیکلت در سال جاری
هزینه تمدید یا تعویض گواهینامه موتور سیکلت شامل چند مورد میشود. این مبالغ هر سال ممکن است با توجه به نرخهای دولتی اندکی تغییر کنند. در سال جاری، مجموع هزینه تمدید گواهینامه حدود ۴۰۰ هزار تومان است که حدود نیمی از آن را باید بابت معاینه پزشکی پرداخت کنید.
- هزینههای خدمات دولتی و احراز هویت: این بخش شامل حق تمبر مالیاتی، هزینههای خدمات الکترونیک، عکسبرداری بیومتریک و همچنین هزینه ارسال گواهینامه توسط پست میشود.
- هزینه صدور کارت گواهینامه جدید: بابت صدور و چاپ کارت هوشمند گواهینامه. کارتهای جدید بهصورت هوشمند (دارای چیپ) و با اعتبار ۱۰ساله صادر میشوند.
- هزینه معاینات پزشکی: بخش قابلتوجهی از هزینه تمدید مربوط به معاینه چشم و آزمایشهای پزشکی است. اگر نیاز به آزمایش خون برای تعیین گروه خونی خود داشته باشید، هزینههای آن را نیز باید جداگانه بپردازید.
توجه: در صورتی که با تأخیر (پس از انقضای گواهینامه) اقدام به تمدید کنید، ممکن است جریمه دیرکرد نیز به هزینههای شما اضافه شود. طبق قوانین فعلی، اگر بیش از یک سال از تاریخ انقضای گواهینامه گذشته باشد، به ازای هر سال تأخیر باید حدود ۳۰ هزار تومان جریمه تمدید دیرهنگام پرداخت کنید.
عواقب رانندگی با گواهینامه تاریخ گذشته
رانندگی با گواهینامه منقضی شده از نظر قانونی تخلف محسوب میشود و پیامدهای متعددی دارد. نخست آنکه در صورت متوقف شدن توسط پلیس، متحمل جریمه خواهید شد. مبلغ جریمه گواهینامه تاریخ گذشته طبق قانون حداقل حدود ۳۰ هزار تومان است و در برخی شهرهای بزرگ ممکن است تا ۹۰ هزار تومان نیز برسد. لازم به ذکر است که این تخلف در سابقه شما ثبت میشود.
علاوه بر این، چنانچه با گواهینامه تاریخ گذشته رانندگی کنید و تصادفی رخ دهد و شما مقصر شناخته شوید، شرکت بیمه میتواند به دلیل اعتبار نداشتن گواهینامه از پرداخت خسارت به شما خودداری کند. بهطور خلاصه، رانندگی با گواهینامه منقضی ریسک بالایی دارد و میتواند تبعات مالی و قانونی سنگینی به همراه داشته باشد. پس بهتر است پیش از بروز چنین مشکلاتی، در اولین فرصت نسبت به تمدید گواهینامه اقدام کنید.
نکات تکمیلی و وضعیت گواهینامههای خاص
در حال حاضر صدور گواهینامه موتور سیکلت برای بانوان انجام نمیشود و محدودیت اجرایی وجود دارد. هرچند هیچ ماده قانونی صریحی مبنی بر ممنوعیت موتورسواری زنان وجود ندارد، اما نیروی انتظامی معتقد است چون قانونگذار در تبصره ماده ۲۰ قانون تخلفات رانندگی صرفاً به مردان اشاره کرده است، مسئولیتی در قبال صدور گواهینامه برای زنان ندارد.
جمعبندی
تمدید بهموقع گواهینامه موتور سیکلت یکی از کارهایی است که بهعنوان موتورسوار بههیچوجه نباید پشت گوش بیندازید. همانطور که دیدیم، گواهینامههای جدید ۱۰ سال اعتبار دارند و پس از آن باید برای تمدید آن اقدام کنید. با آماده کردن مدارک لازم و مراجعه بهموقع به دفاتر پلیس+۱۰، میتوانید این فرآیند را ظرف یک روز انجام دهید و حداکثر طی یکی یا دو هفته گواهینامه جدید را دریافت کنید.
فراموش نکنید که رانندگی با گواهینامه منقضی، علاوه بر جریمه نقدی، شما را با مشکلات بیمهای هم روبهرو خواهد کرد. پس مسئولیتپذیری ایجاب میکند که هر ده سال یکبار (و در موارد خاص زودتر) گواهینامه خود را تمدید کنید. با انجام بهموقع این کار، اعتبار قانونی شما حفظ خواهد شد و میتوانید با خیالی آسوده از سواری با موتور سیکلت لذت ببرید.
سؤالات متداول درباره تمدید گواهینامه موتورسیکلت
۱. چه زمانی باید برای تمدید گواهینامه موتور سیکلت اقدام کنیم؟
هر زمان که اعتبار ۱۰ ساله گواهینامه رو به پایان باشد یا کارت آسیب دیده، مفقود شده یا اطلاعات هویتی شما تغییر کرده باشد، باید برای تمدید یا تعویض آن اقدام کنید.
۲. آیا برای تمدید گواهینامه معاینه پزشکی لازم است؟
بله، برای معاینه پزشکی گواهینامه باید به پزشک معتمد ناجا برای تأیید بینایی و سلامت عمومی مراجعه کنید. افراد دارای شرایط خاص مانند سالمندان یا افراد با نقص عضو ممکن است نیاز به تأییدیه ویژه داشته باشند.
۳. هزینه تمدید گواهینامه موتور سیکلت در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
هزینهها شامل تعرفه خدمات پلیس +۱۰، هزینه صدور کارت و معاینه پزشکی است. این مبالغ بهصورت تقریبی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان خواهد بود.
۴. اگر با گواهینامه تاریخ گذشته رانندگی کنیم، چه اتفاقی میافتد؟
مشمول جریمه نقدی خواهید شد و در حوادث رانندگی، ممکن است شرکت بیمه از پرداخت خسارت خودداری کند.
۵. آیا بانوان هم میتوانند گواهینامه موتور سیکلت دریافت و تمدید کنند؟
بر اساس آخرین مصوبات، موضوع صدور گواهینامه برای بانوان در حال بررسی حقوقی است و هنوز بهصورت سراسری اجرایی نشده است.
